czwartek, 31 maja 2012

Poznajemy budowę i czynność nerki człowieka

"Każdy z nas ma w swoim organizmie dwa narządy, wytwarzające mocz.

Są nimi nerki, które swoją budową przypominają nasiona fasoli.

Nerka ma zaledwie 120 do 200 gram i jedynie 11 do 12 cm długości.

Kolor nerki jest zbliżony do ciemnoczerwonego, przechodzącego w kolor brązowy.

Lokalizacja tego parzystego narządu to obie strony kręgosłupa, na wysokości odcinka lędźwiowego.

Lewy brzeg nerki jest uwypuklony zaś prawy jest wklęsły, występuje tam tzw. zagłębie, inaczej jest to wnęka z której uchodzi żyła, a wchodzi tętnica.

Mocz z nerki wyprowadzany jest moczowodem, jest on wytworem miedniczki nerkowej.

Miedniczka nerkowa ma kolor biało-żółty, stanowi miejsce zbioru moczu ostatecznego, który potem jest transportowany przez moczowód do pęcherza moczowego.

Całość nerki otacza kora, stanowi ona zewnętrzną część miąższu nerki.

Składa się ona głównie z naczyń krwionośnych i ciałek nerkowych.

Wewnętrzna część nerki nazywa się rdzeniem. Zbudowany jest on z piramidek nerkowych, są one czerwonego koloru i zawsze zwrócone szczytem do miedniczki. W skład miedniczki wchodzą kanaliki nerkowe. Podstawowa jednostka budulcowa nerki jest nefron. Zbudowany jest on z ciałka nerkowego złożonego z pętli naczyń krwionośnych tworzących kłębuszek nerkowy. Naczynia włosowate kłębuszka (30 – 40 pętli) otoczone są torebką Bowmana. Z kłębuszka wychodzi kanalik nerkowy.

Funkcja nerek: jest to usuwanie zbędnych produktów przemiany materii takich jak mocznik, kreatynina i kwas moczowy. Usuwane także są substancje, których jest zbyt dużo w naszym organizmie np. woda. Nerki również wydzielają enzym reninę, która podwyższa ciśnienie krwi oraz hormon erytropoetynę, który pobudza produkcje erytrocytów (erytropoezę) w szpiku kostnym. Ważną funkcją nerek jest, także regulacja wchłaniania wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego poprzez aktywna syntezę witaminy D3.

Proces powstawania moczu:

1. Filtracja – przesączanie składników osocza krwi w kłębuszku nerkowym. Krew transportująca szkodliwe lub zbędne produkty przemiany materii wpływa tętniczka doprowadzająca do kłębuszka naczyń włosowatych. Mocz pierwotny – zgromadzony w kłębuszku nerkowym ma przybliżony skład do osocza krwi.

2. Resorpcja – Odzyskiwanie potrzebnych organizmowi składników w kanalikach nerkowych. Następuje wchłanianie składników potrzebnych organizmowi z powrotem do krwi w optymalnych dla niego ilościach. Mocz pierwotny przepływa przez kanalik nerkowy i ulega zagęszczeniu, stając się tym samym hipertonicznym do osocza, w ten sposób powstaje mocz ostateczny. Zagęszczenie moczu polega na wchłanianiu zwrotnym. Aktywnie do krwi pobierane są aminokwasy, glukoza. Biernie natomiast woda i jony.

3.Sekrecja – zachodzi na końcowym odcinku nefronu, polega ona na usuwaniu do moczu leków i amoniaku. Następnie mocz ostateczny jest transportowany przez moczowód do pęcherza moczowego, a potem usuwany na zewnątrz przez cewkę moczowa” Roksana i Eliza klasa II d

"Nerki stanowią swego rodzaju filtr oczyszczający osocze krwi z pewnych substancji. W większości są to końcowe produkty przemiany, takie jak mocznik, kreatynina, kwas moczowy, które jeśli nagromadzą się w ustroju w większej ilości mają działanie toksyczne i dlatego muszą być stale z ustroju wydalane. Nerki wydalają także wiele substancji obcych, które nie uległy całkowitemu rozkładowi, jak np liczne leki. Nerki pełnią także bardzo ważną rolę w regulacji równowagi wodno-elektrolitowej, kwasowo-zasadowej oraz utrzymaniu stałego ciśnienia osmotycznego i pH środowiska wewnętrznego.Niezależnie od tego wszystkiego nerka wytwarza dwie ważne substancje - reninę, która pośredniczy w utrzymaniu ciśnienia tętniczego i objętości krążącej krwi, oraz erytropoetynę- czynnik stymulujący wytwarzanie krwinek czerwonych.

Na przekroju podłużnym nerki widnieją dwie warstwy - zewnętrzna, zwana korą nerki, i wewnętrzna - rdzeń nerki. Rdzeń układa się w postaci trójkątnych pól, zwanych piramidami nerkowymi, pomiędzy które wchodzi kora tworząc tzw. słupy nerkowe. Wcięcie brzegu przyśrodkowego nadające nerce jej charakterystyczny kształt nazywa się wnęka nerkową. Przez wnękę wchodzą do nerki naczynia nerkowe i moczowód. We wnętrzu nerki bliżej wnęki znajduje się miedniczka nerkowa, która na zewnątrz przechodzi w moczowód, a do wnętrza nerki rozgałęzia się na 2-3 kielichy nerkowe większe , które z kolei dzielą sie na kielichy nerkowe mniejsze. Te ostatnie w liczbie ok 10obejmuja zaokrąglone końce piramid nerkowych tworzących brodawki nerkowe... Emilia II d, VII LO w Toruniu"

1 komentarz: